Przez lata organy podatkowe potwierdzały, że usługi pośrednictwa handlowego nie są objęte podatkiem u źródła. Pomimo, że sprawa nie budziła zbyt dużych wątpliwości, podatnicy z ostrożności występowali z wnioskiem o interpretacje indywidualne i otrzymywali korzystne dla siebie rozstrzygnięcia. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał jednak, że usługi pośrednictwa mają charakter na tyle zbliżony do usług niematerialnych, polegających na reklamie, badaniu rynku oraz doradztwie, że w związku z tym podlegają opodatkowaniu WHT.
Określone przychody uzyskiwane przez nierezydentów na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podlegają opodatkowaniu zgodnie z polskimi przepisami, a płatnikiem tego podatku jest podmiot w Polsce dokonujący wypłat określonych należności. Jest to tzw. podatek u źródła (u źródła powstania przychodu). Takim opodatkowaniem, według stawki 20%, ustawodawca objął między innymi należności wypłacane nierezydentom z tytułu świadczeń: usług doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze.
Wyrażenie „oraz świadczeń o podobnym charakterze” sugeruje, że katalog świadczeń wymienionych w przepisie jest otwarty. Z drugiej jednak strony nie oznacza to pełnej swobody co do objęcia dyspozycją tego przepisu dowolnych świadczeń. Sformułowanie „świadczeń o podobnym charakterze” należy odnieść do świadczeń na tyle podobnych do świadczeń wprost wymienionych w przepisie, że powinny wykazywać liczne i istotne cechy z nimi wspólne.
Usługa pośrednictwa handlowego co do zasady polega na doprowadzeniu do zawarcia umowy przez zleceniodawcę tej usługi z podmiotem trzecim. Dotychczas organy podatkowe potwierdzały, że jest ona wyłączona spod opodatkowania podatkiem u źródła, np. w interpretacji indywidualnej nr IBPBI/2/4510-251/15/MS organ podatkowy uznał, że nie podlega podatkowi u źródła prowizja wypłacana pośrednikowi z tytułu świadczenia obejmującego:
– oferowanie kontrahentom z Libanu, Emiratów Arabskich, Kataru, Arabi Saudyjskiej, Libii, Omanu, Kuwejtu, Algerii, Iranu oraz Iraku towarów sprzedawanych przez Zleceniodawcę na zasadzie wyłącznego reprezentowania,
– organizowanie kampanii promocyjnych i targów w celu zainteresowania towarami Zleceniodawcy potencjalnych kontrahentów,
– tworzenie bazy danych potencjalnych kontrahentów i wyszukiwanie firm zainteresowanych nabywaniem towarów od Zleceniodawcy,
– przyjmowanie od kontrahentów zamówień na towary Zleceniodawcy.
Doprowadzenie do zawarcia umowy pomiędzy zleceniodawcą i podmiotem trzecim wymaga od pośrednika określonych aktywności. Naturalnym więc jest, że w ramach pośrednictwa handlowego konieczne jest zbadanie rynku i prezentacja produktu. Nie powinno to jednak oznaczać, że pośrednictwo w sprzedaży zostanie w całości zakwalifikowane do tego typu usług. Celem bowiem tego świadczenia nie jest marketing sam w sobie, ale doprowadzenie do zwiększenia sprzedaży produktów zleceniodawcy na danym rynku. Zakres tej usługi jest więc szeroki i może zawierać w sobie pewne elementy świadczeń, które są wymienione w katalogu usług podlegających podatkowi u źródła. Do tej pory nie przeszkadzało to jednak organom podatkowym w ocenie natury tego świadczenia jako odbiegającego od tych wprost objętych przez ustawodawcę opodatkowaniem WHT.
Zdarza się, że stanowisko wyrażane w interpretacjach indywidualnych ulega zmianie. Tak też się stało w przypadku usług pośrednictwa handlowego. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 30 sierpnia 2019 r. wydał interpretację nr 0114-KDIP2-1.4010.245.2019.3.MR, która w swoich rozważaniach odbiega od dotychczasowych rozstrzygnięć. Organ bowiem uznał, że usługa polegająca na wyszukiwaniu potencjalnego klienta na określony produkt nie może być świadczona bez jednoczesnego jego promowania , j reklamowania, przekazywania informacji o nim, zachęcania do nabycia produktu od tego właśnie a nie innego podmiotu gospodarczego. Na tej podstawie organ twierdzi, że są to świadczenia charakterystyczne dla usług reklamowych i badania rynku i dlatego od wypłacanych należności powinien być pobrany podatek u źródła.
Na podstawie dwóch wyżej wskazanych interpretacji widać, że zakres świadczenia jest podobny, a podatnicy od zawsze wskazywali w opisie stanu faktycznego jakie świadczenia wykonują w ramach pośrednictwa handlowego. Jakie okoliczności zatem wpłynęły na zmianę stanowiska organów podatkowych? Zapewne żadne. Organy podatkowe po prostu czasem zmieniają zdanie, a podatnicy muszą się z tym liczyć i pozostać czujni. Powyżej wskazane rozstrzygnięcie może zapoczątkować nową linię interpretacyjną, więc warto śledzić jak będzie kształtowało się stanowisko wśród organów podatkowych. Podmioty, które posiadają wydane we własnej indywidualnej sprawie interpretacje, mogą się do nich stosować tak długo jak nie zostaną one zmienione.
Źródło: Grant Thornton
Foto: Pixabay
